جدول واکسیناسیون و ایمن سازی کودکان ایران
سن | نوع واکسن |
بدو تولد | واکسن سل (BCG) + واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) + واکسن هپاتیت B |
دو ماهگی | واکسن پنتاوالان + واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) |
چهار ماهگی | واکسن پنتاوالان + واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) + واکسن تزریقی فلج اطفال (IPV) |
شش ماهگی | واکسن پنتاوالان + واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) + واکسن تزریقی فلج اطفال (IPV) |
دوازده ماهگی | واکسن MMR |
هجده ماهگی | واکسن سه گانه + واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) + واکسنMMR |
شش سالگی | واکسن سه گانه + واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) |
نکاتی چند از واکسیناسیون:
- واکسن پنتاوالان (پنج گانه) عبارت است از پنج واکسن دیفتری، واکسن سیاه سرفه، واکسن کزاز، واکسن هموفیلوس آنفولانزا تیپ B و واکسن هپاتیت B.
- واکسن ثلاث (سه گانه) عبارت است از سه واکسن دیفتری، واکسن سیاه سرفه و واکسن کزاز.
- واکسن MMR عبارت است از سه واکسن اوریون، واکسن سرخک و واکسن سرخجه.
- بعد از سن 14 تا 16 سالگی، هر 10 سال باید واکسن دوگانه دیفتری و کزاز ویژه بزرگسال تزریق شود.
- اگر فرزند شما بیماری مزمن یا آلرژی دارد و یا در نوبتهای قبل دریافت واکسن به شکلی واکنش نشان داده است این موضوع را قبل از واکسیناسیون اطلاع دهید.
رایجترین واکسنها:
واکسیناسیون صرفا” بخش دیگری از روند رشد آدمی در کشورهای صنعتی مثل ایالات متحده است، کشوری که برآورد میشود ۹۴ درصد از جمعیت بزرگسالان آن واکسنهای خود را زدهاند. اما در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، که در آنها دسترسی به واکسنها به همین سادگی ممکن نیست، واکسیناسیون میتواند موضوع مرگ و زندگی باشد. با این حال، بنا به گزارش ”سازمان جهانی بهداشت” (World Health Organization)، در همه کشورها واکسنهای زیر رایجترین و مهمترین واکسنها محسوب میشوند.
- واکسن سل (Tuberculosis vaccine)
سازمان جهانی بهداشت سال ۱۹۹۳ را سال مقابله فوری و جهانی با این بیماری که به دستگاه تنفسی آسیب میرساند نامید. در کشورهای در حال توسعهای که بیماری سل شیوع زیادی دارد، این واکسن را برای محافظت از کودکان در همان سال اول زندگی تزریق میکنند. در کشورهای صنعتیتر، این واکسن به بزرگسالان تزریق میشود.
- واکسن فلج اطفال (Polio vaccine)
این بیماری ستون فقرات یا دستگاه تنفسی را هدف میگیرد. واکسنی که در سال ۱۹۵۵ توسط دکتر یوناس سالک اختراع شد، که این بیماری را از کشورهای توسعه یافته کلا” محو کرد. با این حال، شرایط غیربهداشتی و عدم دسترسی به معالجات پزشکی فلج اطفال را به یکی از جدیترین مسایل بهداشتی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه بدل کرده است.
- واکسن سرخک (Measles vaccine)
این واکسن سه گانه از کودکان در برابر بیماریهای سرخک، اوریون، و سرخچه محافظت میکند. تا پیش از ساخت واکسن سرخک در سال ۱۹۶۳، این بیماری تنها در ایالات متحده صدها نفر را به کام مرگ فرستاده و میلیونها نفر دیگر را مبتلا ساخته بود. از زمان ساخت این واکسن، هر سال حدود ۱۰۰ مورد ابتلا به این بیماری در ایالات متحده گزارش شده است؛ و تنها تعداد بسیار معدودی بر اثر آن مردهاند. سرخک موجب کهیر، تورم غشای مغز، و سینه پهلو میشود.
- واکسن کزاز نوزادان (Neonatal Tetanus vaccine)
این بیماری، در حالی که بساطش از کشورهای صنعتی برچیده شده، هنوز هم در کشورهای شرق آسیا و کشورهای آفریقایی معضلی به شمار میرود. کزاز نوزادان درست مثل کزاز معمولی است، موجب انقباض و گرفتگی عضلات میشود، تنها با این تفاوت که نه در بزرگسالان بلکه در نوزادان بروز میکند. بنا به گزارش ”سازمان جهانی بهداشت“، این بیماری مسئول نیمی از کل مرگ و میر نوزادان و یک چهارم کل مرگ و میر کودکان است. در چندین کشور بزرگ طرحهای ضربتی برای ایجاد مصونیت از طریق واکسیناسیون و تحت کنترل در آوردن این بیماری به اجرا گذاشته شده است.
- واکسن هپاتیت ب (Hepatitis B vaccine)
این بیماری، که کبد را هدف قرار میدهد، معضل رو به رشدی در مناطق مرکزی و جنوب آفریقا و بخشهایی از شرق آسیا محسوب میشود. بیش از یک میلیارد واکسن هپاتیت ب در سرتاسر جهان تزریق شده است. سوای واکسن، احتیاط در تماس با مایعات بدن دیگر افراد، نظیر خون آنان، به جلوگیری از انتقال این بیماری کمک خواهد کرد.
- واکسن هاری
- پس از مواجه (Post exposure): جهت افرادی است که به هر نحو مورد گزش حیوانات قرار میگیرند و توسط آنها مجروح میشوند که خود به دو شکل کامل و ناقص انجام میشود.
- قبل از مواجهه (Preexposure): که به منظور ایمن سازی افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به هاری قرار دارند (گروههای پر خطر) انجام میشود.
- واکسن آبله مرغان
واکسن آبله مرغان حاوی یک ویروس زنده است بنابراین برای کودکان بادستگاه ایمنی تضعیف شده و همچنین کودکی که تب یا سایر بیماریهای شدید را دارد پیشنهاد نمیشود. تزریق واکسن آبله مرغان نباید برای کودکانی که آلرژی شدیدی به نئومایسینیا ژلاتین دارند انجام شود.
واکسن آبله مرغان برای همه افراد در 2 دوز به طوریکه در افراد زیر 13 سال به فاصله 3 ماه و بالای 13 سال به فاصله 1 ماه تزریق می شود.
- واکسن گارداسیل (Gardasil)
ویروس پاپیلومای انسانی یا اچ پی وی (HPV) از ویروسهای شایعی است که میتواند از طریق ارتباط پوستی یا رابطه جنسی منتقل شود. انواع خاصی از این ویروس میتوانند منجر به بیماریهای خطرناکی نظیر سرطان دهانه رحم در زنان شود.
این واکسن میتواند از بیماریهای خطرناکی نظیر زگیل تناسلی و انواع سرطانها از جمله سرطان دهانه رحم پیشگیری نماید.
واکسن گارداسیل در افراد بین 9 الی 15 سال، دو دوز تزریق به فاصله 6 ماه (ماه صفر و ماه 6ام) و در افراد بین 15 تا 45 سال در 3 دوز به فواصل ماه صفر، 2 ماه و 6 ماه تزریق میشود.