کهیر پوستی معمولاً به صورت راش برجسته و خارش‌دار بر روی پوست برخی افراد ظاهر می‌شود. دلیل ایجاد کهیر پوستی ممکن است به دلیل قرار گرفتن در معرض یک آلرژن، تحریک فیزیکی مانند لباس تنگ، یا وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد. این عارضه انواع مختلفی دارد و به روش‌های متفاوتی قابل درمان است.
کهیر پوستی چند نوع دارد و علت آن چیست؟
بر اساس تحقیقات انجام شده به طور معمول ٪20 از افراد جهان در یک دوره از زندگی خود تحت تأثیر کهیر پوستی قرار می‌گیرند. با این وجود، انواع مختلفی از این بیماری وجود دارند که هرکدام به دلیل خاصی بروز می‌کند. رایج‌ترین انواع کهیر پوستی شامل موارد زیر هستند:
کهیر ناشی از یک آلرژن
هنگامی که بدن به تماس با یک آلرژن واکنش نشان می‌دهد، کهیر ظاهر می‌شود. در واقع، در این شرایط، بدن پروتئینی به نام هیستامین آزاد می‌کند. در مرحله بعد، مویرگ یک نوعی از مایع را نشانه می‌دهد. این مایع در پوست تجمع می‌یابد و باعث ایجاد التهاب و راش می‌شود. با تجمع مایع در زیر پوست، برجستگی‌های کوچک ایجاد می‌شود. اگر شما با چیزی که به آن حساسیت دارید در تماس باشید یا آن را مصرف کنید، این واکنش رخ می‌دهد. این شرایط را همچنین با عنوان کهیر تماسی شناخته می‌شود.
رایج‌ترین موادی که آلرژی‌زا هستند عبارتند از:
- بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها
- بعضی از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا NSAIDها مانند آسپرین
- بعضی از داروهای کاهنده فشار خون
- مواد غذایی حساسیت‌زا مانند آجیل، تخم‌مرغ، غذاهای دریایی یا دیگر محصولات
- محصولات نظیر کیوی، موز، شاه‌بلوط و انبه
- بعضی از گیاهان از جمله گزنه، پیچک سمی و بلوط سمی
- افزودنی‌های موجود در برخی از غذاها، لوازم آرایشی و بهداشتی و سایر محصولات مواد از جنس لاتکس
کهیر ناشی از محرک فیزیکی
گاهی یک محرک فیزیکی می‌تواند به عنوان عاملی برای ایجاد کهیر پوستی تبدیل شود. مهم‌ترین عوامل فیزیکی ایجاد کهیر پوستی عبارتند از:
- قرار گرفتن در محیط با دمای شدید
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- خاراندن یا مالیدن پوست
- فشار ناشی از پوشیدن کمربند سفت
- تغییرات دمایی شدید
- بالا رفتن دمای بدن به دلیل تعریق، ورزش، اضطراب یا دوش آب گرم
- آدرنالین که بدن هنگام ورزش و قرار گرفتن در معرض گرما یا استرس آزاد می‌کند
- اشعه ماوراء بنفش ناشی از قرار گرفتن در تخت برنزه
کهیر ناشی از بیماری زمینه‌ای
رایج‌ترین بیماری‌های زمینه‌ای که ممکن است باعث ایجاد کهیر شوند، به شرح زیر هستند:
- عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا، سرماخوردگی، تب، یا هپاتیت نوع ب
- عفونت‌های باکتریایی مانند عفونت دستگاه ادراری و گلودرد استرپتوکوکی
- انگل‌های روده‌ای مانند ژیاردیا لامبلیا
- کم کاری تیروئید
- بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک، سندروم شوگرن، بیماری سلیاک و دیابت نوع یک
- هر وضعیتی که باعث التهاب رگ‌های خونی شود
کهیر مزمن
کهیرها معمولاً به صورت خودبخود از بین می‌روند. اما اگر این مشکل تا 6 هفته یا بیشتر ادامه داشته باشد، ممکن است به کهیر مزمن مبتلا شده باشید. کهیر پوستی حاد ممکن است ناشی از قرار گرفتن در تماس با یک آلرژن یا محرک باشد، مانند مصرف غذا یا حتی تماس با موادی مثل گزنه. علاوه بر این، کهیر مزمن پوست یک بیماری طولانی‌مدت است که دقیقاً علت آن توسط پزشکان مشخص نمی‌شود. این عارضه ممکن است با یک بیماری حاد یا مشکلات خود ایمنی همراه باشد. پوست فرد مبتلا به کهیر مزمن ممکن است به مدت ماه‌ها یا حتی سال‌ها هر روز دچار کهیر شود.
روش‌های تشخیص کهیرهای پوستی
قبل از این که شما را با روش‌های تشخیص کهیر پوستی آشنا سازیم، به مهم‌ترین علائم این بیماری اشاره می کنیم که عبارتند از:
- مشاهده ضایعات برجسته پوستی در هر قسمتی از بدن
- مشاهده ضایعات به صورت دسته‌ای
- احساس خارش در بخش‌های مختلف بدن
- مشاهده راش‌هایی به رنگ صورتی، قرمز یا هم رنگ پوست
- ایجاد لکه‌های ریز و خطوط نازک و برجسته
نقاط برجسته معمولاً بیش از 24 ساعت طول نمی‌کشند، ولی این احتمال وجود دارد که در همان زمان راش‌های جدیدی به وجود بیایند. اندازه این نقاط برجسته از اندازه نوک سوزن تا چندین سانتی‌متر متفاوت است. در کسانی که با کهیر تماسی روبرو هستند، پوست حساس شده و به یک آلرژن مانند لاتکس یا یک محرک واکنش نشان می‌دهد. این واکنش معمولاً 10 تا 60 دقیقه بعد از قرار گرفتن در معرض آلرژن به وقوع می‌پیوندد و تا 24 ساعت ادامه دار است.
در افرادی که دچار آلرژی غذایی هستند، کهیر معمولا در یک ساعت اولیه ظاهر می‌شود. واکنش به رنگ‌ها و مواد افزودنی غذایی ممکن است بعد از 12 تا 24 ساعت بروز کند. علاوه بر آن، واکنش به مصرف دارو ممکن است یکباره یا با تأخیر زیاد، حتی سالیان سال بعد از شروع مصرف دارو ظاهر شود. گاهی مواقع، کهیر ممکن است تا چند روز ادامه دار باشد. خوب است بدانید که فرد مبتلا به کهیر مزمن ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها این علائم را مشاهده و تجربه نماید.
چه راه‌هایی برای درمان کهیر وجود دارد؟
کهیر مزمن ممکن است به ناراحتی زیاد، اضطراب و حتی افسردگی منجر شود. استرس همچنین ممکن است کهیر را تشدید کند و کهیر زدن هم می‌تواند وضعیت استرسی را بدتر کند. لذا اگر احساس می‌کنید که کهیر بر کیفیت زندگی یا سلامت روانی شما تأثیر گذاشته، بهتر است با پزشک خود مشورت کرده و از راهنمایی‌هایشان استفاده کنید. اگر آزمایشات نشان دهد که یک بیماری زمینه‌ای مانند لوپوس وجود دارد، پزشک شما بایستی سریعا برنامه درمانی را شروع کند. رایج‌ترین روش‌های پزشکی برای درمان کهیر پوستی عبارتند از:
- آنتی هیستامین‌هایی از قبیل ستیریزین (Zyrtec) یا فکسوفنادین (Allegra)
- استفاده کوتاه مدت از استروئیدهای موضعی
- کرم‌های ضد عفونی کننده به منظور جلوگیری از عفونت ثانویه
- کرم‌های تسکین‌دهنده به منظور کاهش خارش
ضمن این که، اگر نشانه‌های واکنش به آلرژی‌زا ادامه یابد و تورم در لب‌ها، صورت یا زبان شما رخ دهد، پزشک ممکن است پیشنهاد دهد از یک انژکتور خودکار اپی نفرین به منظور استفاده در مواقع اضطراری استفاده نمایید.
برای درمان کهیر پوستی روش خانگی وجود دارد؟
بهترین راه برای درمان کهیر به وضعیت حاد یا مزمن آن بستگی دارد. در صورتی که کهیر حاد علائم خفیفی داشته باشد و پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژن یا محرک ظاهر شود، درمان خانگی به خوبی تاثیر گذار خواهد بود و تا زمانی که بثورات ناپدید نشوند، خارش را تسکین می‌دهند.
از سوی دیگر، مکمل‌‌هایی نظیر ویتامین D3 می‌توانند به درمان کهیر مزمن کمک کنند. همچنین، روش‌های خانگی برای درمان کهیر پوستی به شرح زیر است:
- جلوگیری از خاراندن کهیرها
- اجتناب از گیری در معرض آفتاب
- استفاده از لوسیون تسکین دهنده یا کمپرس خنک برای کاهش خارش کهیرها
- هرگز از لباس‌های تنگ استفاده نکنید و سعی کنید لباس‌های گشاد، سبک و نخی بپوشید.
- از صابون‌ها، کرم‌های مرطوب کننده و سایر لوازم آرایشی و بهداشتی مخصوص پوست حساس استفاده شود
- در تابستان دوش آب سرد بگیرید و از خود در برابر گرمای طاقت فرسا محافظت کنید
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد محرک پوستی
روش‌های پیشگیری از کهیر
چند عادت ساده وجود دارد که می‌تواند از ابتلای شما به این بیماری جلوگیری کند که شامل موارد زیر است:
- صابون، کرم‌پوستی و مواد شوینده بدون عطر استفاده کنید.
- مصرف آنتی هیستامین در فصل گرده افشانی گل‌ها (در صورت حساسیت به این شرایط).
- مشورت با پزشک درباره مصرف داروها و احتمال آلرژن بودن آن.
- استفاده از مدیتیشن و دیگر روش‌های آرامش بخش برای کاهش استرس.
چه مدت طول می‌کشد تا کهیر از بین برود؟
کهیر معمولاً پس از چند روز تا چند هفته بهبود می‌یابد؛ با این حال، ممکن است که کهیرهای مزمن بسیار بیشتر از این مدت زمانی که اغلب طول می‌کشد، باقی بمانند. ممکن است ماه‌ها یا حتی بیشتر زمان نیاز باشد تا کهیرهای مزمن بهبود یابند. در صورتی که به مشاوره نیاز دارید یا در خصوص حساسیت پوستی و کهیر سوالی دارید، می‌توانید با مطب دکتر کامبیز هرمان مقدم تماس بگیرید.